Lampy biurkowe prl w roli lampek nocnych

Zamierzałam kupić lampki do sypialni. Przekopałam sklepy z oświetleniem, obejrzałam masę stylizacji, moodboardów i utknęłam. Aż dotarła do mnie oczywista oczywistość – przecież powinnam uratować jakieś biedne, podrapane, stare lampy prl i wpuścić Wam więcej światła w złotą epokę polskiego wzornictwa oświetleniowego.

Poszukiwania rozpoczęłam od olx i allegro i dość szybko znalazłam 2 interesujące lampy prl – obie z serii produkowanej w fabryce Zaos z około 1970 r. Zaos to skrót od Zakłady Sprzętu Oświetleniowego – w 1969 r. taką nazwę przybrały Mazurskie Zakłady Aparatury Oświetleniowej A-23 w Wilkasach. Historia polskich producentów oświetlenia jest bardzo zawiła a jej początki sięgają 1907 r., po szczegóły odsyłam do kalendarium lighting.pl. Warto zapamiętać, że Polam Wilkasy i Zaos to właściwie ta sama fabryka działająca od 1947 r. w miejscowości Wilkasy koło Giżycka, która w różnych okresach gospodarki państwowej produkowała różne typy oświetlenia, w tym lampy przemysłowe, przeciwwybuchowe i (na szczęście!) oświetlenie do domu.

Wracając jednak do zdobyczy:

lampka biurkowa Zaos typ st-5

lampka biurkowa Zaos typ st-1

Koszty renowacji lamp prl

Każda z nich kosztowała mnie ok 50 zł. plus koszty nowych kabli oraz lakierów i pasty polerskiej (łącznie ok 50 zł). W sumie koszt obu zamknął się w 150 zł. Bezcenna jednak pozostaje satysfakcja i prawdziwa radość, jaką dała mi zabawa z ich renowacją. Odkryłam w sobie dziecko, które uwielbia rozkładać zabawkę na części pierwsze, sprawdzać jak coś działa, odkrywać do czego służą te dziwne kabelki, guziczki, śrubeczki, kosteczki… Oczywiście miała miejsca akcja pt. wysadziłam wszystkie korki w domu, bo odwrotnie podłączyłam kabelki, ale – teraz już wiem:). Zachęcam więc Was do poszukiwań i zabawy w małego elektryka.

Teraz lampy prl wyglądają tak:

Mimo, że było mi szkoda tego miętowego koloru st-5, zdecydowałam się na przemalowanie jej na biało. Na kloszu jest zbyt dużo rys, a ja nie trafiłam na idealny miętowy kolor lakieru, który godnie zastąpiłby ten odcień. Poza tym chciałam pomalować stojak na miedziany kolor i dodać elementy skórzane, a to najbardziej pasowało mi z bielą.

Lampka szara pozostała jednak w oryginalnym odcieniu – szaroniebieskim, natomiast połysk i kolor wspaniale wydobyła pasta polerska.

Pojawiły się także elementy skórzane – nie jestem niewolnikiem renowacji pod oryginał. Lubię dodawać jakieś współczesne elementy, a połączenie skóry z metalem lub z drewnem uważam za szczególnie udane. Moje zasoby pasków są dość duże. Dotychczas trafiły na uchwyty w komodzie, siedzisko w krześle, tacę. I pewnie trafią jeszcze w niejedno miejsce.

Biała lampa jest dedykowana Jemu – surowy pasek skóry, oszczędny look. Dla Niej jest ta bardziej ozdobna i z kloszem w kształcie spódnicy.

Jak odświeżyć stare lampy prl?

Obie lampy są wykonane z metalu, pokrytego warstwą lakieru. Niestety większość tych lamp po 40 latach jest mocno porysowana, ma ubytki w lakierze i z pewnością wymaga wymiany kabla. Lista niezbędnych materiałów:

1. Kabel (z włącznikiem lub bez – zależy od modelu)
2. Lakier akrylowy w sprayu
3. Lakier podkładowy
4. Pasta polerska
5. Wata stalowa

Wymiana kabla w lampie

To moja pierwsza wymiana i dałam radę, więc ty też potrafisz:). Powoli rozkręcamy wszystkie śruby, a gdy dotrzemy do połączeń kabli robimy zdjęcie a następnie odtwarzamy połączenie, zwracając uwagę gdzie jest niebieski a gdzie brązowy kabelek. Zanim skręcimy całą lampę sprawdźmy, czy wszystko działa w połączeniu z żarówką.

Czy zdzierać stary lakier?

Pytanie z gatunku – czy muszę zdzierać starą powłokę, żeby coś pomalować? Odpowiedź jak zawsze = to zależy. Typ st-5 jest przemalowany, a to dlatego, że rysy były zbyt duże i w realu psuły wygląd klosza. Ja nie zdzierałam starego lakieru, zmatowiłam go papierem 240 oczyściłam, odtłuściłam i pokryłam lakierem podkładowym (primerem) w sprayu. Następnie poszły 4 warstwy lakieru akrylowego do samochodów w sprayu, kolor biały połysk. Pomiędzy warstwami szlifowałam je delikatnie watą stalową 00. Zwracajcie uwagę na czas schnięcia – lakier musi dobrze wyschnąć, podobno im więcej barwnika tym wolniej schnie powłoka, uwaga więc na intensywnie kolorowe lakiery.

Stara szkoła zaleca jednak zdarcie powłok do gołego metalu – najlepiej ręczne, papierem do metalu.

Kilka słów o lakierach – odradzam użycie tzw lakierów dekoracyjnych – są zbyt słabe, powierzchnia będzie narażona na uszkodzenia. Szukajmy typowych lakierów akrylowych dedykowanych do karoserii samochodowych. Bardzo dużo sklepów oferuje je na allegro. W marketach budowlanych też są dostępne w standardowych kolorach.

Do pokrycia stojaka i śrub użyłam lakieru Śnieżki w kolorze miedzianym, jednak mam wrażenie, że ta powłoka średnio się trzyma. Coś czuję, że będę musiała jeszcze raz podejść do tematu z innym lakierem. Sprawdziły się natomiast lakiery firmy Motip.

Na forach lakierników czytałam także o metodzie utwardzania lakieru za pomocą podwyższonej temperatury. Nagrzewa się piekarnik do 60 st. i wstawia przedmiot na ok 40 minut. Nie próbowałam jednak więc jak ktoś ma z tym doświadczenia, niech koniecznie się podzieli!

Przy niewielkich ryskach można spróbować dobrać lakier do paznokci, nałożyć kilka warstw każdą delikatnie szlifując na krawędziach za pomocą waty stalowej.

Polerowanie lakieru

Na koniec bardzo ważna czynność – pasta polerska i polerowanie lakieru. Dopiero ta czynność, podobnie jak wosk na drewnie, wydobywa całe piękno i połysk lakierowanej powierzchni. Jeżeli wasza lampa nie będzie malowana to polerowanie jest niezbędną czynnością, aby przywrócić połysk i zniwelować drobne ryski na starym lakierze. Polecam pastę polerską Tempo, kosztuje kilka złotych a jest naprawdę rewelacyjna. Nanosi się ją szmatką, wciera, a po 30 s poleruje.

Ciekawi jak lampki prezentują się w sypialni? To wpadajcie na żar tropików 🙂