Lubisz wiedzieć o meblu, co to za typ, skąd się wziął i kto go stworzył? Ja też, dlatego bardzo mnie ucieszyła wiadomość, że oto pojawiła się na rynku obszerna biblia o meblach powojennych z okresu 1945-1970.
Jak szybko można przerobić mały mebel? Wystarczą 2 godziny by cieszyć się pierwszymi efektami. Dziś na rynku są farby do mebli, które nie wymagają męczącego zdzierania starych powłok, schną szybko i nawet nie trzeba specjalnie zabezpieczać ich lakierem.
Kiedy w jednym miejscu spotka się ponad 30 kreatywnych osobowości to musi wyjść z tego coś niesamowitego. Tak było podczas Nowego Rzemiosła – pierwszego spotkania branżowego dla pracowni renowacji i stylizacji mebli.
Pracownie renowacji i stylizacji mebli wyrastają jak przysłowiowe grzyby po deszczu. Ale nie tylko w tej branży widać trend zakładania małych pracowni. Powstają choćby kameralne pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne, przetwórnie rolnicze, pracownie ceramiczne czy autorskie marki modowe. Słowem – rzemiosło kwitnie.
Podczas webinarów lub szkoleń trafia do mnie sporo pytań jak odnawiać meble i wiele z nich się powtarza. Zebrałam je w tym poście – oczywiście razem z odpowiedziami, by rozwiać niektóre wątpliwości lub odesłać do starszych artykułów blogowych.
1. Jakich środków i narzędzi używać do usuwania starych gwoździ, zapieczonych śrub?
Demontaż mebli może być sporym wyzwaniem, ponieważ metalowe elementy potrafią się mocno skorodować i być trudne do usunięcia. Dotyczy to śrub montażowych, gwoździ, zszywek.
Jakie narzędzia do usuwania śrub i gwoździ?
- małe i duże szczypce boczne, podłużne i czołowe,
- kombinerki w różnych rozmiarach
- kozia stopka do gwoździ i kozi “język” do zszywek
- śrubokręty płaskie – stare śruby z reguły mają poprzeczne nacięcie. Dobrze jest pocienić śrubokręt np. na pilniku, bo wtedy łatwiej go włożyć w nacięcie
- przebijaki do gwoździ z urwanym łebkiem
- śrubokręt nastawny, tzw francuz do odkręcania śrub gwintowanych
- preparat do luzowania śrub – np. WD40
- lutownica kolbowa do rozgrzewania metalu (metal rozszerza się pod wpływem ciepła a następnie po wystygnięciu kurczy, przez co łatwiej go wyjąć
- małe wiertła do metalu
Kilka technik jak wyciągać stare śruby i gwoździe z mebli
Przebijanie gwoździ – przebijak plus młotek metalowy i uderzamy w gwoździk bez łebka tak aby wszedł jak najgłębiej i uwolnił łącze – często ma to zastosowanie do gwoździków wbijanych w miejscu klejenia krzeseł
Rozwiercanie metalu – technika ostateczna, zaczynamy od najmniejszego wiertła – 2-3 mm i nawiercamy w subie otwór, potem kolejnymi rozmiarami wierteł powiększamy aż całkowicie rozwiercimy śrubę
Nacinanie lub nawiercanie otworów dookoła drewna – raczej w miejscach mniej widocznych. Ta technika pozwoli nam usunąć nadmiar materiału wokół gwoździa a następnie wyjąć go szczypcami podłużnymi.
Zobacz krótki film z wyciągania gwoździ
Jak opalić żeby nie przypalić?
Opalarka to jedno z ważniejszych elektronarzędzi, niezbędna do usuwania starej farby lub lakieru. Pod wpływem ciepła te środki miękną i dają się łatwiej usunąć. Największe ryzyko jej używania to przypalenie drewna lub forniru oraz ryzyko odspojenia forniru (puści klej).
Najważniejsza rada to opalarka z regulacją temperatur oraz uważna obserwacja. Zaczynamy w miejscu mniej widocznym – bok, tył mebla. Pamiętajmy, że opalarka potrzebuje kilku minut by się rozgrzać. Trzymamy w odległości ok 10-15 cm i z czasem stopniowo zbliżamy, ale unikamy odległości mniejszej niż 5 cm.
Opalarki nie używamy do mebli zabytkowych, krytych politurą, z dekoracyjnym fornirem. Tu w grę wchodzą zmywacze i czyszczenie ręczne.
Jak odnawiać meble, które nie są z drewna tylko z płyty?
To jest de facto pytanie o różnice między odnawianiem a renowacją. Techniki renowacyjne to głównie przywrócenie oryginalnego wyglądu mebla, najczęściej drewnianego lub fornirowanego, natomiast odnawianie jest szersze i obejmuje także techniki zdobnicze jak malowanie, tapetowanie, dekorowanie różnymi wzorami.
Meble z płyty są powlekane okleiną PCV. Czasami świetnie imituje rysunek drewna i mniej wprawne oko może sądzić, że ma do czynienia z fornirem. Jednak okleina jest wykonana z plastiku i nie można jej agresywnie szlifować (porwie się lub porysuje) nie wchłonie nam bejcy czy wosku.
Do oklein nadają się farby kryjące i lakiery, bo one tworzą na meblu powłokę (nie wsiąkają). Aby poprawić ich przyczepność podłoże powinno być zmatowione i umyte, a pod farby zastosowany podkład (zobacz kolejne pytanie).
Jak odnawiać meble jeśli chcemy malować np. farbami kredowymi?
Szczegółowy artykuł na ten temat jest na blogu, tu kilka wskazówek:
- umyć wodą z płynem do naczyń i gąbką, osuszyć
- zmatowić papierem ściernym 180-220 – czyli porysować powłokę
- czasami konieczne jest użycie farby podkładowej, tzw. primera – gdy powłoka jest bardzo śliska i gładka, gdy malujemy akrylami (kredowe mają lepszą przyczepność), gdy jest to mebel kryty ciemną bejcą, bez grubej warstwy lakieru (ryzyko przedostania się barwnika do farby) – lub wykonany z drewna iglastego (ryzyko plam z żywicy)
Rada na drewnojady. Na jakim etapie odnawiania mebli i jakimi preparatami pozbyć się ewentualnych mieszkańców?
Jeżeli planujemy całkowicie go oczyścić do tzw surowego drewna – to najpierw czyścimy a potem impregnujemy preparatem. Niestety często po czyszczeniu szlifierką odsłaniamy korytarze spuszczela (na początku były widoczne tylko dziurki), które ten pracowicie wydrążył tuż pod powierzchnią. Ten problem występuje najczęściej w meblach sosnowych – wiejskich stołach, szafkach, półkach. Na korytarze pomaga szczotkowanie drewna
zobacz koniecznie ten post, jak ratowałam szafkę apteczną
Jeżeli mamy stary mebel, którego patynami nam się podoba – lepiej najpierw oczyścić go spirytusem lub chemią do usuwania powłok, ale nie zdzierać agresywnie koloru i patyn, bo wówczas nie odsłonimy korytarzy. Po takim oczyszczeniu wpuszczamy środek w widoczne dziurki lub smarujemy pędzlem.
Po nałożeniu preparatu owijamy mebel folią na kilka dni by odciąć dopływ powietrza.
Polecane preparaty Altax, Xirein.
Jak ostrzyć cyklinę?
Odsyłam was do posta na ten temat, gdzie szczegółowo opisuję cały proces. Osoby, które chciałyby to zobaczyć zapraszam do zapoznania się z kursem wideo ODSŁOŃ DREWNO
Czy szlifierka mimośrodowa jest rzeczywiście dużo lepsza w odnawianiu mebli niż oscylacyjna?
Jak odnawiać meble za pomocą szlifierki? Jeżeli chodzi o skuteczność usuwania drewna – tak. Dzięki wykonywaniu 2 rodzajów ruchów – oscylacyjnego i mimośrodowego – lepiej zbiera zabrudzenia z powierzchni. Sprawdza się na dużych powierzchniach – blatach, drzwiach, oknach, frontach. W połączeniu z dobrze dobranymi krążkami może nam nieźle oczyścić stare drewno.
Nie do końca sprawdza się na fornirze – może dojść do jego przetarcia lub dalszych uszkodzeń – jeżeli jest popękany. Osoba wprawiona w szlifowaniu może jednak jej używać na fornirze, pod warunkiem, że jest on odpowiednio gruby.
Szlifierka oscylacyjna (typ żelazko) jest dobra do delikatniejszego czyszczenia i sprawdza się w zakamarkach.
Zasinione drewno – po oczyszczeniu widoczne niebieskawe plamy, jak je rozjaśnić?
Są specjalistyczne preparaty na siniznę drewna – wszyscy więksi producenci chemii do drewna mają je w ofercie. Niestety nie mogę polecić żadnego z nich, bo większości nie używałam. Na tego typu plamy pomaga woda utleniona połączona z amoniakiem. Używamy wody wysokoprocentowej (są do kupienia w hurtowniach fryzjerskich – np. 15% roztwór).
Co robić z ubytkami w fornirze – można zaklejać woskiem albo szpachlą, czy tylko doklejać fornir?
Do estetycznego maskowania ubytków wykorzystuje się i fornir i szpachlę do drewna (drobnoziarnistą, np. bardzo dobre produkty ma Liberon – kit do drewna). Dużo łatwiej jest użyć szpachli, ale jest ona bardziej widoczna. Wstawki z forniru potrafią być niemal niedostrzegalne jeżeli są zrobione precyzyjnie.
Kiedy szpachla kiedy fornir?
- na większych płaskich, rozlanych ubytkach nakładamy szpachlę na ubytki nie większe niż 2 cm, przy większych raczej powinniśmy robić wstawki z forniru
- na pęknięcia i szpary o szer. do 1-2 mm lepiej wybrać szpachlę
- w miejscach niewidocznych najlepiej zrobić szpachlę domową czyli zmieszać pył drzewny z klejem – jest bardzo twarda i nadaje się do uzupełniania nawet większych ubytków ale nie wygląda estetycznie po wyschnięciu
Inne sposoby na ubytki
- wosk w pałeczkach na drobne ubytki
- pałeczki szelaku topione lutownicą
- pisaki i markery korekcyjne na drobne zarysowania
- wklejki z drewna, np. okrągłe ubytki można zalepiać kawałkami wykałaczek, patyczków do sushi, mieszadełek do farb.
W jaki sposób przygotować szpachle, by dobrać odpowiedni, jasny kolor?
Jest kilka decyzji do podjęcia, zanim zaczniemy szpachlować. Jaki docelowy kolor będzie miało drewno? Naturalny, czy chcemy je podbarwić? Czy ubytek jest duży i w widocznym miejscu? Jak głęboki jest ubytek?
Wskazówki jak dobierać kolor szpachli
- kolor szpachli dobieramy do docelowego koloru mebla, chyba że zostaje naturalny odcień – to do gatunku drewna
- szpachle można ze sobą mieszać tworząc odcienie
- ludzkie oko wybacza ciemniejsze plamy, natomiast od razu zauważy gdy szpachla będzie za jasna – dlatego zawsze wybieramy szpachlę ciemniejszą
- warto zrobić próbki kolorystyczne szpachli i nałożyć na deseczkę. Po wyschnięciu zobaczymy właściwy kolor szpachli. Należy ją pokryć środkiem zabezpieczającym, który planujemy użyć. Szpachlówka ciemnieje po nałożeniu lakieru lub innego środka
Jak estetycznie szpachlować?
- przy większych ubytkach szpachlowanych warto pokusić się o narysowanie cieniutkim pędzelkiem słojów drewna (ciemniejszą bejcą)
- szpachlę nakładamy dwukrotnie, bo kurczy się o 5-10% więc po pierwszej aplikacji często jest zapadnięta
- nadmiar szpachli usuwamy kilka minut po nałożeniu – czyszcząc delikatnie dookoła
- po wyschnięciu szpachlę szlifujemy drobnym papierem – 180 i wyższym
Cykliny do mebli są często wymieniane jako skuteczne narzędzie w walce z brudnymi i starymi powłokami. Starzy wyjadacze na facebookowych grupach z zakresu renowacji wymieniają je jako coś oczywistego, co przecież każdy powinien znać. A tak naprawdę cykliny to narzędzie niszowe, dawno wyparte przez wielkie i głośne szlifierki i nie dostaniemy ich w markecie budowlanym czy żelaznym na rogu. Jeżeli chcesz wejść w temat cyklin i poznać z “czym to się je” – zapraszam do lektury.
Aby tradycji stało się zadość czas na podsumowanie drugiego już roku, odkąd działam na swoim. Porzucanie etatu stało się trochę tematem passe i absolutnie nikogo nie chcę do tego namawiać – zwłaszcza w tym dziwnym czasie pandemii, inflacji i masakrycznych podwyżek cen gazu :). Niemniej jeżeli są osoby które chcą to zrobić, ciekawi ich to czysto hipotetycznie albo po prostu chcą wiedzieć, co u mnie słychać – zapraszam po garść kolejnych przemyśleń.
Krzesło Hałasa typ 200-190 to chyba dziś najpopularniejszy mebel z epoki PRL. Wyróżnia się nie tylko pięknym dizajnem i wygodą, ale także dostępnością. To nie rzadkie “płucka” Marii Chomentowskiej czy “muszelki” ale masowo produkowany w latach 60 i 70 grzybek, którego być może znajdziesz gdzieś na strychu u rodziny.
Można mieć całkiem współcześnie urządzone wnętrze, ale dzięki takim dodatkom jak stare walizki można wprowadzić do niego klimat vintage. Oto szybki przepis, jak odnowić stare walizki.
Nie każdy ma czas i ochotę na cierpliwe skrobanie starych mebli. Czasami mebel jest w takim stanie, że nie opłaca się ratować jego drewnianej lub fornirowanej powłoki. Są wreszcie meble kryte laminatem lub inną okleiną, a jej plastikowatość razi nas niemiłosiernie. I wtedy na scenę wkraczają szybkie i efektowne techniki stylizacji mebli.
